Wat weet jij over de Ethische code voor musea?
De Ethische Code voor Musea (ICOM Code of Ethics) is een hulpmiddel voor musea, dat houvast biedt op vlakken waar nationale wetgeving tekortschiet. Denk aan aankoopprocedures, veiligheid, restitutie en onrechtmatig verkeer van cultureel erfgoed. In de Code zijn minimumnormen vastgelegd die musea vertellen hoe zij in bepaalde situaties zouden moeten handelen, maar ook wat het publiek redelijkerwijs mag verwachten.
Tijd voor herziening
Op dit moment wordt de Code of Ethics onder de loep genomen, onder leiding van het Standing Committee for Ethics (ETHCOM). Op basis van onderzoek onder alle gelederen van ICOM wordt bepaald welke elementen moeten worden herzien of toegevoegd. Inmiddels bevinden we ons in de derde consultatieronde.
Alle ICOM-comités zijn gevraagd om nog deze maand te reageren op de ‘outline’ voor de herziene ICOM Code of Ethics. Dus ook ICOM Nederland. Bij de volgende consultatieronde zal de volledige nieuwe tekst worden beoordeeld, maar juist in de huidige ronde kunnen we effectief opmerkingen en aandachtspunten meegeven voordat die definitieve tekst wordt opgesteld.
Meer over het proces van de herziening van de ethische code vind je in de map hierover op de ICOM-memberspace. Hier staan ook opnames van eerdere webinars.
Reageren per e-mail kan nog t/m 15 oktober
Op 5 oktober 2023 waren Nederlandse ICOM leden welkom om aan te haken en input te leveren tijdens een online bijeenkomst. Heb je deze gemist of had je geen tijd? Dan nodigen we je van harte uit om alsnog per e-mail te reageren. Stuur je reactie uiterlijk 15 oktober 2023 naar info@elzelinefischer.nl
Outline
We vragen je om de 'outline' te downloaden, waar nu onze reactie op gevraagd wordt. Deze bestaat uit vijf hoofdpunten/topics. Lees die goed door. Alle soorten aanwijzingen, zorgen en opmerkingen zijn welkom.
Verwijzing naar Dictionary of Museology
In de outline wordt verwezen naar de nieuwe Dictionary of Museology (Mairess, F. (Ed.), 2023. ICOM-Routledge). Omdat niet iedereen dit naslagwerk bij de hand zal hebben, hieronder de betreffende passages.
Community and Communities
"With regard to museums and galleries, Mason et al. (2018, p. 101) suggest it is important to distinguish between the complex notion of 'community', 'visitors' (those people who are already coming to the museum) and 'audiences'(the wider potential range of people who could visit but may or may not yet). Museums recognize they work with several different communities and make efforts to be inclusive and to engage a diverse population; today, contact is aided by online communications platforms, enabling museums to reach out to diasporic communities".
On Conservation
"The umbrella term 'conservation' refers to a set of cross-disciplinary recursive activities that aim to safeguard and make cultural heritage accessible for present and future generations. It may focus on the preservation of the material fabric of an object, the perpetuation of its experience by audiences, as well as its intangible values and discourse".
On Tangible and Intangible Heritage
"Rather than dissociating and opposing tangible and intangible, the 2003 Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage strives to incorporate the two together and demonstrate how they interact in many ways, in a relational process of mutual construction. The convention calls for taking into account objects, artefacts and cultural spaces associated with living traditional practices, as well as creativity and cultural diversity".
Overwegingen bij het voorbereiden
De Ethische code is een richtlijn, die in de praktijk verder uitgewerkt wordt. De code hoeft dus niet alles in de puntjes vast te leggen. Hij geeft kader aan musea als organisaties, maar ook op individueel niveau aan museummedewerkers, in hun professioneel functioneren.
Hierbij enkele richtvragen bij het lezen van de outline:
- Zijn in de outline alle belangrijke zaken gedekt?
- Ontbreekt er nog iets? Kan er nog wat uit?
- Wat zijn aandachtspunten vanuit ons? Bv. als het gaat om de interpretatie van bepaalde termen of andere punten van zorg die vanuit NL gesignaleerd worden.
En meer specifiek:
- Is de outline ook van toepassing op kleinere musea?
- Geeft de outline genoeg ruimte voor aanpassingen (maatwerk) per land? Of laat die juist teveel ruimte?
- Wat valt er allemaal onder ‘community’. Wordt gedoeld op de in het museum vertegenwoordigde gemeenschap, de locatie van het museum, de gemeenschap die gebruik maakt van het museale aanbod, of alle drie?
- Is de onafhankelijkheid van museaal beleid voldoende geborgd? Of verdient dit nog een apart punt (nu genoemd onder 5 h en k)?
- Ad 2b5: Is er voldoende ruimte voor ‘klokkenluiders’?
Vragen?
Neem contact op via info@elzelinefischer.nl